Πριν από μερικές εκατοντάδες χρόνια, παραμύθια όπως οι αδελφοί Grimm, Hans Christian Andersen και Charles Perrault βοήθησαν να φέρουμε μαγικά ιστορίες για πριγκίπισσες, κακές μάχες, σκοτεινά δάση, περίεργα ξόρκι και αγενή αγάπη στα ιστορικά βιβλία και στα παιδικά κρεβάτια, παντού. Αλλά πόσο χρονών είναι οι ιστορίες που μεταγράφουν; Μια νέα μελέτη δείχνει ότι η προέλευσή τους ξεκινάει από την προϊστορία.
Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Royal Society Open Science, ένας λαογραφικός και ανθρωπολόγος λένε ότι ιστορίες όπως Rumpelstiltskin και Jack και το Beanstalk είναι πολύ μεγαλύτερες από ό, τι αρχικά νόμιζαν. Αντί να χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1500, οι ερευνητές λένε ότι μερικές από αυτές τις κλασικές ιστορίες είναι ηλικίας 4.000 και 5.000 ετών, αντίστοιχα. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες εικασίες ότι συλλέκτες ιστοριών όπως οι αδελφοί Grimm αναμεταδίδουν ιστορίες που ήταν μόλις μερικές εκατοντάδες χρονών.
Αποδεικνύεται ότι είναι πολύ δύσκολο να καταλάβουμε πόσο παλιά παραμύθια χρησιμοποιούν απλά ιστορικά δεδομένα. Δεδομένου ότι οι ιστορίες πέρασαν από το στόμα, είναι σχεδόν αδύνατο να χαλαρώσετε χρησιμοποιώντας την παραδοσιακή εργαλειοθήκη του ιστορικού ή του ανθρωπολόγου. Έτσι, η ομάδα δανείστηκε από τη βιολογία, χρησιμοποιώντας μια τεχνική αποκαλούμενη φυλογενετική ανάλυση. Συνήθως, η φυλογενετική ανάλυση χρησιμοποιείται για να δείξει πώς εξελίχθηκαν οι οργανισμοί. Στην περίπτωση αυτή, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στρατηγικές που δημιουργήθηκαν από τους εξελικτικούς βιολόγους για να ανιχνεύσουν τις ρίζες των 275 παραμυθιών μέσω σύνθετων δένδρων της γλώσσας, του πληθυσμού και του πολιτισμού.
Χρησιμοποιώντας την ταξινόμηση των λαϊκών παραμυθιών Aarne-Thompson-Uther, ένα είδος über δείκτη που σπάει τα παραμύθια κάτω σε ομάδες όπως η "πεισματική σύζυγος μαθαίνει να υπακούει" και "η συνεργασία μεταξύ ανθρώπου και κακοποιού", η ομάδα παρακολούθησε την παρουσία των ιστοριών σε 50 ινδοευρωπαϊκούς πληθυσμούς που μιλούν γλώσσα. Ήταν σε θέση να βρουν τις καταβολές 76 ιστοριών, εντοπίζοντας τους προς τα πίσω χρησιμοποιώντας γλωσσικά δέντρα.
Καθώς παρακολουθούσαν, βρήκαν στοιχεία ότι ορισμένες ιστορίες βασίζονταν στην πραγματικότητα σε άλλες ιστορίες. Περισσότερο από το ένα τέταρτο των ιστοριών αποδείχτηκε ότι είχε αρχαίες ρίζες - ο Τζακ και το Beanstalk εντοπίστηκαν πίσω στη διάσπαση μεταξύ δυτικών και ανατολικών ινδοευρωπαϊκών γλωσσών πριν από περισσότερα από 5.000 χρόνια και μια ιστορία που ονομάζεται The Smith and the Devil φαίνεται να είναι περισσότερο ηλικίας άνω των 6.000 ετών.
Τα ευρήματα θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν τη μακρόχρονη θεωρία του παραμυθού συγγραφέα Wilhelm Grimm, ο οποίος θεωρούσε ότι όλες οι ινδοευρωπαϊκές κουλτούρες μοιράζονταν κοινές ιστορίες. Αλλά δεν είναι όλοι σίγουροι ότι η μελέτη αποδεικνύει ότι τα παραμύθια είναι παλιά. Όπως γράφει ο Chris Samoray για τα Science News, άλλοι λαογραφολόγοι βρουν λάθος με την επιμονή της μελέτης ότι ο Smith και ο διάβολος χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού - μια στιγμή πριν από μια λέξη για "metalsmith" θεωρείται ότι υπήρχε.
Είναι οι ημέρες που χρησιμοποιούν ιστορικά αρχεία και γραπτές ενδείξεις για να μάθουν περισσότερα για την προφορική ιστορία ενός πολιτισμού αριθμημένα; Δεν υπάρχει τρόπος, λέει η ερευνητική ομάδα. "Φυσικά, αυτό δεν μειώνει την αξία της ανασκαφής του λογοτεχνικού ρεκόρ για στοιχεία σχετικά με την προέλευση και την ανάπτυξη προφορικών παραμυθιών" γράφουν. Μετάφραση: Οι ερευνητές θα εξακολουθήσουν να ψάχνουν για την προέλευση των παραμυθιών και στα βιβλία. Εντωμεταξύ, ίσως είναι καιρός να ανακαλύψουμε το ιστορικό βιβλίο που κάποτε γνωρίζαμε και να ονειρευόμαστε ποιος είπε τις ίδιες ιστορίες πριν από χιλιάδες χρόνια.