Υπάρχουν στοιχεία ότι τα ανθρώπινα όντα έχουν καταλάβει την πόλη της Δαμασκού στη Συρία για 11.000 χρόνια. Αλλά αυτό δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με το δίκτυο σπηλαίων Panga ya Saidi στην κοιλάδα Rift της Κένυας. Η Ruth Schuster στο Haaretz αναφέρει ότι ο κύριος θάλαμος των 1.076 τετραγωνικών ποδιών έχει καταληφθεί από τον Homo sapiens για 78.000 χρόνια.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications προσφέρει μια απόδειξη για το πώς η ανθρώπινη τεχνολογία και ο πολιτισμός έχουν αλλάξει εκείνη την εποχή.
Το σπήλαιο βρίσκεται σε ένα μοναδικό σημείο, ένα οικοτόπου όπου συναντώνται λιβάδια και παράκτια τροπικά δάση. Εξαιτίας αυτού, οι κάτοικοι της σπηλιάς θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τους πόρους και από τα δύο περιβάλλοντα. Η τοποθεσία σάρωσε επίσης τη σπηλιά από κλιματικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια των αιώνων. Ενώ η ξηρασία μπορεί να έχει επηρεάσει τη σαβάνα ή το δάσος σε ορισμένες χρονικές στιγμές, η διεθνής και διεπιστημονική ομάδα ερευνητών βρήκε ότι η περιοχή του Panga ya Saidi φαίνεται να έχει λάβει πολλές βροχοπτώσεις. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι αποφάσισαν να παραμείνουν περισσότερο ή λιγότερο συνεχώς από τότε που βρήκαν το σημείο.
Τα παλαιότερα αντικείμενα που βρέθηκαν στο σπήλαιο είναι μεσαίες πέτρινες εργαλειοθήκες που χρονολογούνται γύρω στα 78.000 χρόνια. Μια ξεχωριστή αλλαγή παρατηρείται στα νεότερα στρώματα που εμφανίστηκαν πριν από 67.000 χρόνια στην εποχή αργότερα της λίθνης, όπου τα εργαλεία γίνονται πολύ μικρότερα, παρουσιάζοντας μια αλλαγή στις τεχνολογίες. Ωστόσο, μετά από στρώματα που χρονολογούνται από 60.000 έως 50.000 χρόνια αποκαλύπτεται ένας συνδυασμός τύπων εργαλείων, ο οποίος ωθεί πίσω στην ιδέα των αρχαιολόγων ότι η αλλαγή συμβαίνει κατά τις τεχνολογικές "επαναστάσεις" όπου υιοθετείται γρήγορα και ευρέως μια νέα τεχνολογία.
Το κόσμημα που φόρεσαν οι κάτοικοι του σπηλαίου, λέει τη δική του ιστορία της αλλαγής. Η αρχαιότερη χάντρα που ανακαλύφθηκε ποτέ στην Κένυα, που χρονολογείται από 67.000 έως 63.000 χρόνια πριν, προέρχεται από τη σπηλιά. Αρχίζοντας πριν από 33.000 χρόνια, οι χάντρες που κατασκευάστηκαν από κοχύλια που απομακρύνθηκαν από παραλίες κατά μήκος του Ινδικού Ωκεανού περίπου 9 μίλια μακριά έγιναν το αξεσουάρ επιλογής. Περίπου 25.000 χρόνια πριν, οι χάντρες κελύφους στρουθοκαμήλου έγιναν όλη η οργή, πριν τα κοχύλια επανέλθουν στη μόδα πριν από περίπου 10.000 χρόνια. Άλλα διακοσμητικά ή τελετουργικά αντικείμενα όπως σκαλισμένα οστά και κομμάτια κόκκινου ώχρας βρέθηκαν σε όλα τα στρώματα, γεγονός που δείχνει επίσης ότι δεν υπήρχαν σημαντικές πολιτισμικές ή γνωστικές «επαναστάσεις» στον τόπο Panga ya Saidi. Συνολικά, τα εργαλεία και τα διακοσμητικά αντικείμενα ζωγραφίζουν μια εικόνα μιας κουλτούρας που άλλαξε αργά με την πάροδο του χρόνου.
Ένα άλλο σημαντικό εύρημα στο σπήλαιο είναι αυτό που δεν υπήρχε - πολλά θαλασσινά. "Παρά το γεγονός ότι είναι σχετικά κοντά στην ακτή, δεν έχουμε αποδείξεις ότι οι πληθυσμοί κυνηγών-συλλεκτών που καταλαμβάνουν το σπήλαιο εξαρτώνταν κατά οποιονδήποτε τρόπο από τους παράκτιους πόρους", λέει ο συνιδρυτής Michael Petraglia του Ινστιτούτου Max Planck για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Ιστορίας Schuster. "Αντ 'αυτού, βασίζονταν σε χερσαίες, χερσαίες πηγές στο τροπικό τους δάσος και στο οικοσύστημα των βοσκοτόπων".
Αυτό προσθέτει σε αυξανόμενες αποδείξεις ότι οι πρώιμοι άνθρωποι δεν ακολουθούσαν απλά παράκτιους πόρους. Αντίθετα, δείχνει ότι οι άνθρωποι ήταν προσαρμόσιμοι και ικανοί να επιβιώσουν και σε ενδοχώρα. "Τα ευρήματα στο Panga ya Saidi υπονομεύουν τις υποθέσεις σχετικά με τη χρήση των ακτών ως ένα είδος« αυτοκινητόδρομου »που διοχετεύει τους ανθρώπους που μεταναστεύουν από την Αφρική και γύρω από το χείλος του Ινδικού Ωκεανού», λέει η Petraglia στο δελτίο τύπου.
Ο κύριος ερευνητής του προγράμματος Nicole Boivin από τον Max Planck προβλέπει ότι αυτή η γνώση θα προκαλέσει μια αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο κατανοείται η ανθρώπινη εξέλιξη. "Η παράκτια ενδοχώρα της ανατολικής Αφρικής και τα δάση της και εδώ και πολύ καιρό θεωρούνται περιθωριακά για την ανθρώπινη εξέλιξη, οπότε η ανακάλυψη του σπηλαίου Panga ya Saidi θα αλλάξει σίγουρα τις απόψεις και τις αντιλήψεις των αρχαιολόγων", λέει ο Boivin.
Άνθρωποι σταμάτησαν να ζουν στο Panga ya Saidi στις σχετικά πρόσφατες εκθέσεις Schuster, αν και χρησιμοποιείται ακόμα από τους ντόπιους για θρησκευτικές τελετές και ταφές.