Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Αφρικανική Ένωση αποκάλυψε ένα νέο παναφρικανικό διαβατήριο κατά την έναρξη της συνόδου κορυφής στο Κιγκάλι της Ρουάντα. Σύμφωνα με ένα δελτίο τύπου, το νέο ηλεκτρονικό, βιομετρικό διαβατήριο θα επιτρέψει τελικά στα μέλη των 54 χωρών της Αφρικανικής Ένωσης, τα οποία περιλαμβάνουν κάθε χώρα της ηπειρωτικής Ευρώπης εκτός από το Μαρόκο, να κυκλοφορούν ελεύθερα μεταξύ των συνόρων, παρόμοια με τη λειτουργία του χώρου Σένγκεν η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επί του παρόντος, μόνο οι αρχηγοί κρατών, υπουργοί εξωτερικών υποθέσεων και μόνιμοι εκπρόσωποι των κρατών μελών της ΑΕ που εδρεύουν στην έδρα της Αφρικανικής Ένωσης στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας είναι επιλέξιμοι για το Κοινό Αφρικανικό Διαβατήριο. Στην τελετή που ανακοινώνει την έναρξη της, ο πρόεδρος της ΑΕ και πρόεδρος της Δημοκρατίας του Τσαντ Idriss Déby και πρόεδρος της Δημοκρατίας της Ρουάντα Paul Kagame έλαβαν τα δύο πρώτα διαβατήρια. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, στόχος του διαβατηρίου είναι να είναι διαθέσιμο σε όλους τους Αφρικανούς πολίτες από το 2020.
Το διαβατήριο έχει ως στόχο να ξεπεράσει μερικά μεγάλα προβλήματα στην ήπειρο, αναφέρει ο Γκρέγκορυ Γουόρνερ στο NPR. Πάνω από τα μισά από τα έθνη της ΑΕ χρειάζονται σήμερα θεωρήσεις για επισκέπτες από άλλες χώρες της ηπείρου. Ορισμένες από αυτές τις θεωρήσεις χρειάζονται εβδομάδες για να λάβουν και να εμποδίσουν το εύκολο εμπόριο ή επίσκεψη. Η σημερινή σύσταση είναι πιθανότατα μια από τις αιτίες του άθλιου ενδοκοινοτικού εμπορίου της Αφρικής, το οποίο αποτελεί μόνο το 11% του εμπορίου στην περιοχή.
Ωστόσο, το διαβατήριο έχει πολλές ανησυχίες για το ότι τα πορώδη σύνορα θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερο λαθρεμπόριο, παράνομη μετανάστευση και τρομοκρατία, αναφέρει η Anne Fruge στο The Washington Post . Τα ανοικτά σύνορα θα μπορούσαν επίσης να αυξήσουν τον σκληρό ανταγωνισμό για θέσεις εργασίας και να οδηγήσουν στην εξάπλωση ασθενειών όπως η Ebola. Η απόκτηση διαβατηρίων σε ανθρώπους θα είναι επίσης ένας εφιάλτης διοικητικής μέριμνας, δεδομένου ότι το 37% των ανθρώπων στην υποσαχάρια Αφρική δεν έχουν νόμιμη ταυτότητα. Αυτό σημαίνει ότι τα έθνη πρέπει να αναβαθμίσουν το παιχνίδι τους για να δηλώσουν τους πολίτες πριν αποκτήσουν πρόσβαση στα διαβατήρια.
Ο Cristiano D'Orsi, ερευνητής που επικεντρώνεται στην μετανάστευση της Αφρικής στο Πανεπιστήμιο της Pretoria στη Νότια Αφρική, επισημαίνει στη συνομιλία ότι ορισμένα έθνη όπως η Ρουάντα και η Σενεγάλη έχουν ήδη χαλάσει τις απαιτήσεις των θεωρήσεων για τους επισκέπτες στην Αφρική. Αλλά, γράφει ο D'Orsi, υπάρχουν αρκετά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, συμπεριλαμβανομένου του πρακτικού ζητήματος που μέχρι στιγμής μόνο λίγες αφρικανικές χώρες χρησιμοποιούν βιομετρικά διαβατήρια (το είδος με το τσιπ που εισήχθη στις ΗΠΑ πριν από αρκετά χρόνια και τώρα απαιτείται για να εισέλθετε στη χώρα). Η επίτευξη ταχύτητας σε αυτή την τεχνολογία απαιτεί χρόνο και πόρους που δεν έχουν πολλά έθνη. Ένας άλλος παράγοντας στον τρόπο, γράφει, είναι το αντι-μεταναστευτικό συναίσθημα, το οποίο είναι ήδη υψηλά μέρη της ηπείρου. Πολλές απαιτήσεις θεωρήσεων εφαρμόστηκαν ως σκόπιμα εμπόδια για να εμποδίσουν τους μετανάστες να εισέλθουν σε γειτονικά κράτη και να ανταγωνιστούν για θέσεις εργασίας.
Όπως γράφει ο Fruge, η Αφρικανική Ένωση έχει την ευκαιρία να μάθει από τα προβλήματα που αντιμετώπισε η ΕΕ από την πολιτική ανοικτών συνόρων της. Μπορεί να αποφύγει κάποιες από αυτές τις παγίδες δημιουργώντας κανονισμούς για να αποτρέψει έναν αγώνα δρόμου προς τα κάτω στην αγορά εργασίας.